Dna moczanowa nazywana również podagrą jest chorobą przewlekłą wynikającą z zaburzeń przemiany kwasu moczowego w organizmie. W Europie obserwuje się ją u około 0,3 proc. ludności, zazwyczaj mężczyzn.
Kwas ten powstaje w wyniku skomplikowanych przemian biochemicznych, związanych z rozpadem jąder komórkowych. O chorobie możemy mówić w momencie, gdy zaczynamy mieć do czynienia w organizmie ze zbyt dużą ilością kwasu moczowego. Jego nadmiar powoduje odkładanie się w torebkach stawowych sodowych kryształków. Mogą one wówczas tworzyć większe struktury - guzki dnawe. Tego rodzaju kryształki mogą się też wytrącać w nerkach.
Zdiagnozowanie choroby polega na sprawdzenie poziomu kwasu moczowego w surowicy krwi. W tym celu przeprowadza się badanie krwi w placówce służby zdrowia. Wyniki powyżej 6 mg% u kobiet i 7 mg% u mężczyzn mogą wskazywać na dnę moczanową. Żeby potwierdzić tę wstępną diagnozę, należy przeprowadzić dodatkowe badania zlecone przez lekarza.
Przyjmuje się, że w Europie cierpi na tą chorobę około 0,3 proc. ludności. Zdecydowanie częściej chorują mężczyźni niż kobiety. Zauważalne jest również to, iż 2/3 tych chorych ma problem w postaci otyłości. Poza tym dna moczanowa często występuje razem z innymi chorobami cywilizacyjnymi (np. zespołem metabolicznym czy cukrzycą).
Przyczyny
Choroba spowodowana jest głównie upośledzonym wydalaniem kwasu moczowego, a niekiedy jego nadprodukcją w organizmie. Bywa też tak, że może być spowodowana innymi chorobami (białaczka, niedokrwistość hemolityczna).
Objawy
Najczęstszymi objawami choroby jest pieczenie, zaczerwienienie, obrzęk i ból w obrębie stawów. Oznacza to stan zapalny w obrębie zajętego stawu, najczęściej palucha (podagra) lub kciuka (chiragra). Ten ostry napad dny zdarza się najczęściej w nocy. Ustępuje po kilku lub kilkunastu dniach, a następny może pojawiać się za kilka tygodni, miesięcy, rzadziej lat. Należy pamiętać, że jest to choroba przewlekła i towarzyszą jej zwykle powikłania, z czasem dochodzi do zajęcia kolejnych stawów.
W konsekwencji mogą powstać wielonarządowe powikłania takie jak:
Występowaniu ataków dny moczanowej sprzyjają dieta o wysokiej zawartości puryn (najwięcej puryn zawierają produkty mięsne), stres, niektóre leki, wzmożony wysiłek fizyczny i alkohol.
Leczenie
Leczenie farmakologiczne opiera się na przyjmowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych, dodatkowo podczas ostrego napadu dny podaje się kolchicynę, a w leczeniu przewlekłym allopurinol. Leki te w większości przypadków są na receptę lekarską.
Ważnym elementem leczenia jest odpowiedni sposób żywienia. Zalecana dieta powinna być uboga w związki purynowe, dlatego z codziennego jadłospisu powinno wykluczyć się:
Należy pamiętać również o wzbogaceniu swojego codziennego menu w błonnik pokarmowy i produkty alkalizujące. W tym celu częściej powinny pojawiać się w diecie produkty mleczne (mleko, twaróg, jogurty, kefiry), owoce i warzywa (oprócz szpinaku i strączkowych). Należy również często spożywać wody mineralne alkalizujące (pochodzące z uzdrowisk, takie jak: ?Jan", ?Józef", ?Marysieńka" itp.), które pomagają usuwać nadmiar kwasu moczowego.
Kiedy nastąpi napad choroby nie wolno jeść mięsa i zastosować dietę opartą na kleiku i owocach.
Powinniśmy pamiętać, że dna moczanowa idzie w parze z otyłością. Ograniczenie ilości spożywanych wysokokalorycznych produktów i dań, a także odpowiednio dobrana aktywność fizyczna, mogą ustrzec przed otyłością, a także opóźnić rozwój choroby.