Wiele osób nawet nie podejrzewa, że ADHD może dotyczyć dorosłych. Zaburzenie to większości z nas kojarzy się wyłącznie z niespokojnymi, impulsywnymi dziećmi. Jednak Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej to także problem ludzi dojrzałych.
Nadwrażliwy bałaganiarz, ktoś o szerokim wachlarzu niezrealizowanych zainteresowań, niezrozumiany przez otoczenie, dusza towarzystwa o niskim poczuciu własnej wartości, po trzydziestce, osoba z natury spokojna, czasem wybuchowa, "uśpiony wulkan", to określenia charakteryzujące osobę dorosłą z ADHD.
W Polsce jest bardzo mało dorosłych z diagnozą ADHD i niewielu specjalistów, do których mogliby się udać po pomoc.
Jakie są dobre strony ADHD?
Ludzi z ADHD cechuje: empatia, kreatywność, szybkość działania, intuicja, otwartość, umiejętność nawiązywania kontaktów, szybkie wyciąganie wniosków, rozległe zainteresowania, szybkość zapominania o niepowodzeniach i doznanych krzywdach, błyskotliwość, inteligencja, szybkość przetwarzania informacji, wielotorowość myślenia, optymizm.
Jakie są złe strony ADHD?
Z powodu stale niedokończonych spraw i zadań osoby dorosłe z ADHD często ogarnia frustracja, dopada przygnębienie i brak radości z sukcesów. Ludzie z ADHD często czują się wyobcowani. Są roztargnieni, zapominają o sprawach bardzo ważnych, rozpamiętują drobnostki. Towarzyszą im lęki, ciągłe obwinianie się bez jakichkolwiek podstaw ku temu, problemy z koncentracją, skłonność do kłótni, brak opanowania.
Jak diagnozuje się ADHD u dorosłych?
Diagnozę u osoby dorosłej stawia się na podstawie obserwacji lub analizy wspomnień z okresu dzieciństwa. Ważny wydaje się w tym udział i spostrzeżenia rodziców. Ocenie poddaje się również teraźniejszość, dlatego warto zaangażować osoby bliskie (żona, mąż, partner). Rozmawia się o całym życiu, wydarzeniach i ich okolicznościach, od czasów wczesnego dzieciństwa po stan obecny. Stawiający diagnozę pyta o relacje z ludźmi i otoczeniem, stosunek do alkoholu, narkotyków. Pytania dotyczą pracy, zainteresowań, planów, dnia powszedniego itp. Liczy się również to, co lekarz może zaobserwować podczas takiej wizyty. Potrzebna jest też diagnoza neuropsychologiczna, szereg testów poznawczych oraz wywiad psychiatryczny.
Jak powinno przebiegać leczenie?
Etapowo:
- zdiagnozowanie ADHD,
- przywrócenie nadziei,
- wyjaśnienie,
- wsparcie, dodanie odwagi, opieka,
- nadanie struktur (ustalenie reguł, norm), wysłuchanie (doradztwo),
- zastosowanie terapii modyfikacji lub psychoterapii,
- leczenie farmakologiczne.
Elżbieta Wiechowska
Piśmiennictwo:
Bernau S., (2008), "ADHD u dorosłych. Poradnik - jak z tym żyć", Wyd. WAM
Bernau S., (2007), "ADHD u dorosłych", Wyd. WAM