Uzależnienie od substancji psychoaktywnych | Ochoroba.pl
06.12.2024 Dziś imieniny Dionizji, Leontyny, Mikołaja


Ciało i umysł

Uzależnienie od substancji psychoaktywnych

psychotropy

Zażywanie substancji psychoaktywnych, do których należą m.in. alkohol, morfina, kokaina, nikotyna, kofeina prowadzi do szybkich i nieuniknionych uzależnień. Dowiedz się jak ropoznać nałóg oraz jaki wpływ na Twoje zdrowie mają kawa, alkohol i narkotyki.

Teoria uzależnienia

Jest wiele teorii uzależnienia jednak cechą, która najlepiej obrazuje to zjawisko jest fakt, iż dominuje ono nad innymi zachowaniami, które przed nałogiem miały dla osoby uzależnionej większą wartość. Najważniejszym objawem jest głód substancji, czyli silne, a niekiedy nawet przemożne pragnienie jej zażycia. Istotną cechą jest również swoista ?pamięć?, która polega na tym, że przyjęcie substancji, nawet po długim okresie abstynencji, może wyzwolić zjawisko nawrotu innych objawów, np. ostrego zatrucia lub zachowań agresywnych.

Pojęcie "substancje" lub "środki psychoaktywne" (bezpośrednio wpływające na funkcję mózgu) obejmuje wszystkie środki, zarówno legalne (nikotyna w wyrobach tytoniowych, alkohol, niektóre środki psychotropowe), jak i nielegalne, które używane są, aby wywołać określony efekt na organizm (świadomość) i zachowanie.

Kategorie substancji psychoaktywnych

WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) wyróżnia następujące grupy substancji psychoaktywnych, powodujących różne problemy zdrowotne:

  •   alkohol,  opioidy, opiaty (wyroby z maku lekarskiego, morfina, heroina, opium),
  •   leki uspakajające i nasenne,
  •   substancje stymulujące (amfetaminia, metaamfetaina, kokaina, kofeina),
  •   substancje halucynogenne ( ecstazy, grzybki halucynogenne- psylocybina),
  •   wyroby tytoniowe (nikotyna),
  •   lotne rozpuszczalniki (trójchloroetylen benzyny, podtlenek azotu, kleje),
  •   używanie kilku substancji jednoczenie.

Większość z tych substancji uzależnia, część z nich, np. nikotyna, powoduje uzależnienie, ale jest to stosunkowo mały problem w porównaniu z tym jakie szkody zdrowotne powodują inne substancje zawarte w dymie tytoniowym, m.in. kancerogeny (czynniki rakotwórcze), tlenek węgla.

Niektóre substancje wykazują słabe właściwości uzależniające jednak ich przyjęcie powoduje objawy psychotyczne (zaburzenia świadomości, omamy wzrokowe, słuchowe, dotykowe), które mogą być przyczyną zachowań groźnych dla życia (LSD, np. "ecstazy"), inne mogą powodować zagrażające życiu objawy toksyczne (MDMA, PMA - syntetyczna pochodna amfetaminy).

Kiedy mamy do czynienia z uzależnieniem?

  -Gdy występuje zjawisko ?głodu? substancji, czyli silne pragnienie zażycia lub odczucie swoistego przymusu do jej spożycia.
 - Trudność kontrolowania np. niemożność powstrzymania się przed spożywaniem alkoholu przed południem, trudność w zakończeniu picia o określonej godzinie lub spożycia zakładanej ilości.
 - Zwiększona tolerancja, czyli potrzeba zażywania coraz większych dawek, aby uzyskać taki sam efekt, jak na początku nałogu.
  - Zaniedbywanie zainteresowań, coraz większa ilość czasu poświęcana na zdobywanie substancji uzależniającej.
  - Zażywanie substancji, mimo świadomości, że wywołuje szkodliwy wpływ na zdrowie.

Leczenie

W każdym z uzależnień czynnikiem decydującym o podjęciu leczenia i sprzyjającym jego skuteczności jest motywacja do leczenia i utrzymywania abstynencji. Innym, równie ważnym  aspektem, jest farmakoterapia i psychoterapia.

Elżbieta Wiechowska

Piśmiennictwo:
Degenhardt Louisa, Hall Wayne, Teesson Maree, (2005), "Uzależnienia", Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
Gossop Michael, (1997), "Nawroty w uzależnieniach", Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
Leder Stefan, (2004), "Psychoterapia, psychiatria społeczna", Biblioteka Psychiatrii Polskiej
Zajączkowski Krzysztof, (2003), "Uzależnienie od substancji psychoaktywnych", Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne S.A.

 



Na ten temat:


Wiedza użytkowników:

badania (64)
choroby (416)
ćwiczenia (13)
diety (50)
intymnie (61)
leczenie (117)
lekarze (9)
leki (64)
operacje (10)
placówki (10)
porady (409)
prośby (1)
przepisy (58)
urazy (18)
wypadki (32)
zabiegi (36)




Realizacja stronki: openBIT