Wiek pierwszego zetknięcia się z alkoholem z roku na rok obniża się. Nieodwracalne zmiany w funkcjonowaniu, uszkodzenie procesów rozwojowych, problemy psychologiczne, trudności z uczeniem się to tylko niektóre z niebezpiecznych następstw wczesnego upijania się.
Dlaczego należy zabraniać?
Sprzedaż alkoholu w wielu krajach jest zabroniona do 18, a w niektórych do 21 roku życia. Coraz młodsze dzieci sięgają po napoje wysokoprocentowe. Wiele z nich wkracza w ten sposób na nową drogę, którą podąży na straty ku dorosłości.
Zakaz spożywania alkoholu przez dzieci i młodzież jest jak najbardziej wskazany. Psychologowie i lekarze apelują, że nawet niewielkie ilości alkoholu, niegroźne dla dorosłych osób, mogą uszkadzać procesy rozwojowe wśród dzieci i młodzieży. Dotyczy to nie tylko rozwoju biologicznego, ale również procesów związanych z uczeniem się, myśleniem i zapamiętywaniem. Zatruwanie młodego organizmu alkoholem przynosi również ogromne skutki psychologiczne.
Oburzenie dorosłych odnośnie picia przez coraz młodszych nie zawsze ma to samo podłoże, co u zaniepokojonych lekarzy, psychologów, czy pedagogów. Rodzice, a przede wszystkim dzieci i młodzież nie zawsze wiedzą, że zbyt wczesne spożywanie i upijanie się alkoholem może doprowadzić do nieodwracalnych zmian w funkcjonowaniu.
Młody człowiek jest dopiero u progu kształtowania swojej osobowości, umysłu, planów i marzeń. Oszołomienie alkoholem sprawia, że informacje, które nastolatek otrzymuje o sobie, czy o świecie są zniekształcone albo fałszywe. Budowanie przyszłości i poznawanie siebie w oparciu o tę zniekształconą wiedzę spowoduje utratę poczucia autentyczności życia. Alkohol nie tylko niweluje szansę na poznanie realnej rzeczywistości, obniża również motywację do osiągnięcia ambitnych celów życiowych.
Właściwości alkoholu sprawiają również, że kilkunastoletni człowiek uczy się wiązać przyjemne stany emocjonalne ze spożywaniem procentowych napojów, a nie z konkretnymi wydarzeniami mającymi miejsce w jego życiu. Oddala się tym samym od rzeczywistości. Ponadto zapamiętuje, że tylko alkohol jest w stanie go zrelaksować, co w konsekwencji doprowadza do zaniku umiejętności przystosowawczych. Nie stara się działać samodzielnie przeciwko zdarzeniom stresogennym, ponieważ sięga po szybko działające rozwiązanie w postaci alkoholu.
Im człowiek jest młodszy, tym mniej dawki potrzebuje, by osiągnąć stan zrelaksowania i upojenia się. Oznacza to, że dzieci i młodzież są w grupie ryzyka szybkiego uzależnienia się! Brak stabilnej osobowości, niska samoocena, brak umiejętności społecznych oraz niewykształcony system wartości utrudni proces terapeutyczny wśród najmłodszych uzależnionych.
Jak alkohol zmienia psychikę i umysł?
Każdy, kto zetknął się kiedykolwiek z alkoholem wie, że zazwyczaj jest on źródłem przyjemnych i ciekawych doznań. Rozluźnia i odstresowuje. Niewiele jednak z nas zdaje sobie sprawę, że wraz z upływem czasu człowiek uzależnia się od łatwości, z jaką można ten stan uzyskać. Alkohol staje się, więc wygodnym i łatwym w użyciu środkiem do tego, by poczuć się lepiej. Polepszenie naszego samopoczucia nie wymaga wówczas większego wysiłku! Jest to pułapka, w jaką wpadają wszystkie uzależnione od alkoholu osoby. Zanika tym samym motywacja człowieka do tego, by autentycznie zmieniać swoje życie ? alkohol daje szybką, ale krótkotrwałą zmianę. Częste picie zaczyna przyzwyczajać do nałogowego regulowania swoich uczuć, a uzależniony uczy się, że przy pomocy alkoholu może z łatwością zapomnieć o rzeczywistych problemach lub uwierzyć, że nie istnieją one realnie.
Nie tylko życie uczuciowe ulega sile alkoholu. Zmienia się również mózg i umysł, które to wytwarzają specyficzny mechanizm chorobowy zwany systemem iluzji i zaprzeczeń. Jest on pomocny, aby utrzymać uzależnienie i aby odciąć człowieka od rzeczywistości. System ten utrudnia dostrzeżenie przez uzależnionego szkód, jakie wyrządza alkohol w jego otoczeniu i utrudnia racjonalne myślenie. Alkohol nie tylko uzależnia, ale i czynnie działa, aby w uzależnieniu pozostać.
Chrońmy najmłodszych
Przedstawione fakty na temat szkodliwości alkoholu powinny skłonić dorosłych do reagowania, ale i działania prewencyjnego w środowisku dzieci i młodzieży. Jak to zrobić? Odpowiedź znajdziesz w kolejnym artykule.
Marika Wrońska
Psycholog
Piśmiennictwo:
Mellibruda J. (2003). Tajemnice ETOH. Etoh: Warszawa