Zaburzenie obsesyjno-kompulsywne w stosunku do wielu innych chorób psychicznych zawiera niewielką ilość objawów o charakterze jednolitym, przez co jest stosunkowo łatwe do zdiagnozowania.
Istotą zaburzenia są objawy w postaci natrętnych myśli, wyobrażeń, czy czynności, które są przez chorego oceniane jako niechciane, niepożądane, narzucone i przymusowe. Zazwyczaj są one niezrozumiałe dla otoczenia, a nawet dla samej osoby mogą mieć charakter irracjonalny. Zaburzenie to wywołuje u chorego lęk i wewnętrzne napięcie, a próby przeciwstawienia się natrętnym myślom, czy przymusowym czynnościom (kompulsjom) potęgują go.
Przykładowe natręctwa i kompulsje dotyczą stanu zdrowia, możliwości zachorowania, zabrudzenia, problemu czystości, porządku, notorycznego sprawdzania, niekiedy są związane z przymusem obliczania zadań matematycznych. Nawiązując do wymienionych przykładów, osoba z zaburzeniem obsesyjno-kompulsyjnym może czuć przymus ciągłego mycia rąk w obawie przed bakteriami, potrzebę stałego utrzymania porządku w domu, czy liczenia łamigłówek liczbowych z realną obawą, że w razie nie wykonania zachoruje ona sama lub ktoś z jej najbliższego otoczenia.
Przebieg choroby
Pierwsze objawy choroby pojawiają się przed 20 rokiem życia. Są dostrzegalne już na etapie szkolnym np. w postaci natrętnego poprawiania zadań, przymusu wewnętrznego do utrzymania nieskazitelnej czystości w zeszycie, czy konieczności liczenia schodów, po których aktualnie się wchodziło.
W wielu wywiadach z pacjentami dostrzega się wspólną cechę dotyczącą urazu podczas porodu. W okresie dojrzewania często pojawiał się onanizm, wyobrażenia o treści seksualnej, czy przymus samouszkadzania ciała.
Rokowania i leczenie
Najczęściej wobec pacjentów stosuje się program terapeutyczny, zawierający przede wszystkim psychoterapię w nurcie behawioralnym wraz z przyjmowaniem leków (np. Anafranilu w dawce 200mg).
Gdy początek zaburzenia miał charakter ostry (np. po urazie psychicznym, fizycznym itp.) istnieje tendencja do stopniowego słabnięcia natręctw. Zazwyczaj towarzyszą one przez długi okres czasu, ale z czasem nie są już tak intensywne.
Bibliografia:
Bilikiewicz A. (1998). Psychiatria, PZWL: Warszawa.