Za koordynację ruchów, utrzymanie ciała w równowadze i orientację w przestrzeni odpowiada narząd równowagi położony w uchu wewnętrznym. Prawidłowe jego funkcjonowanie nie jest możliwe bez współpracy z oczami, mózgiem, a nawet skórą. Zaburzenia objawiają się zawrotami głowy, chwiejnym krokiem, utrudnieniami w wykonywaniu niektórych czynności. Jeśli zauważymy któryś z objawów u siebie powinniśmy wybrać się do lekarza.
Jak wygląda badanie narządu równowagi?
Istnieją trzy metody:
próba obrotowa,
próba termiczna,
próba mechaniczna.
Próba obrotowa. Podczas tego badania pacjent siedzi na krześle obrotowym z głową skierowaną w dół i specjalnymi okularami ułatwiającymi lekarzowi obserwację oczu pacjenta (szkła powiększające, lampki oświetlające gałki oczne). Lekarz obraca krzesło przez 20 sekund w jednym kierunku. Na skutek obrotów pojawia się oczopląs, czyli mimowolne drganie gałek ocznych. Lekarz rejestruje czas trwania oczopląsu, po czym obraca krzesło z pacjentem w drugą stronę i sprawdza ile tym razem trwał oczopląs. Zazwyczaj czas drgań obu gałek ocznych jest bardzo zbliżony i trwa od 20 do 50 sekund. Jeśli czasy znacznie od siebie odbiegają, może to świadczyć o zaburzeniach w pracy narządu równowagi.
Próba mechaniczna. Do zewnętrznego przewodu słuchowego pacjenta wprowadza się tzw.
balon Politzera. Jest to mała, gumowa piłeczka o kształcie oliwki. Przez naciśnięcie na balon zwiększa się ciśnienie w uchu, po zwolnieniu uchwytu ciśnienie opada. Sprawdza się w ten sposób, czy u pacjenta nie doszło wcześniej do mechanicznych uszkodzeń kostnej ściany błędnika. Jeśli jest ona uszkodzona, podczas naciskania pojawi się oczopląs po stronie chorej, podczas zwalniania uścisku - po stronie zdrowej.
Próba termiczna Polega na ocenie termicznej wrażliwości kanałów słuchowych poprzez płukanie ich na przemian, ciepłą i zimną wodą oraz ocenie reakcji pacjenta.
Lekarz może także zbadać koordynację ruchów pacjenta prostymi, większości z nas znanymi metodami, jak: chodzenie wzdłuż linii prostej, chodzenie z zamkniętymi oczami, próba dotknięcia czubka nosa przy naprzemiennym otwieraniu i zamykaniu oczu.
Jeśli na zajęciach wychowania fizycznego zwrócono Ci uwagę, że biegasz w poprzek bieżni lub jeśli nie udało Ci się odbyć przejażdżki rowerowej bez upadku z roweru, lepiej zgłoś się do lekarza!