Wiadomości ogólne
Roślinę tę można znaleźć na
terenie całej Europy, w Azji, a także w Ameryce Południowej. W Polsce glistnik występuje
w całym kraju, rośnie głównie w lasach i parkach, przy drogach i nad brzegami
rzek. Ziele to można również uprawiać.
Glistnik łatwo poznać po tym, iż
po przełamaniu łodygi, wypływa z niej pomarańczowy sok. Poza tym kwiaty
glistnika mają żółtą barwę.
Jak głosi tradycja ludowa, specyficzna
nazwa tej rośliny, wzięła się stąd, iż kwitnie ona od przylotu do odlotu
jaskółek. Niekiedy można się zetknąć z innymi nazwami pod jakimi występuje (np.
glistewnik, glistnik większy, glistnik pospolity, celidonia, złotnik, ziele od
brodawek, żółtnik).
Działanie lecznicze
SUROWCE LECZNICZE: ziele, korzeń.
WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE: przeciwgrzybicze,
przeciwpierwotniakowe, rozkurczowe, dezynfekujące, żólciopędne, uspokajające,
przeciwuczuleniowe.
Medycyna ludowa zalecała
wypływający ze świeżych łodyg glistnika sok jako lekarstwo na brodawki (tzw. kurzajki).
Wyniki profesjonalnych badań wykazały, iż związki czynne zawarte w glistniku
wykazują następujące działanie:
- bakteriobójcze
- pierwotniakobójcze
- grzybobójcze
- rozkurczowe
- hamujące rozwój drobnoustrojów w przewodzie
pokarmowym
- usprawniające działanie pęcherzyka żółciowego, przeciwdziałające
zaleganiu żółci i wytrącaniu się złogów w drogach żółciowych.
- delikatne przeciwbólowe
- uspokajające na układ nerwowy
- hamujące rozwój komórek nowotworowych
Wymienione powyżej właściwości
sprawiają, iż glistnik jest polecany:
- w stanach skurczowych dróg żółciowych,
- w kolce wątrobowej,
- w zapaleniach dróg żółciowych,
- w kamicy żółciowej (niezależnie od jej
umiejscowienia),
- w leczeniu zakażeń bakteryjnych i grzybiczych skóry,
- w leczeniu zakażeń rzęsistkiem narządów płciowych.
Poza tym wyciągi z jaskółczego
ziela można polecić osobom, u których mimo operacji pęcherzyka żółciowego, nie
ustąpiły dolegliwości.
Uwaga! Nadmiar glistnika - ze względu
na jego silne działanie - może być szkodliwy. Nie powinno się stosować jaskółczego
ziela w ostrym zapaleniu błony śluzowej żołądka i jelit, w końcowym okresie
ciąży, w przypadkach jaskry i czynnej choroby wrzodowej.
Przepisy stosowania
ODWAR Z ZIELA. Przygotowuje się
go w następujący sposób: do garnka wrzucamy pół łyżki suszonego ziela i zalewamy
1 szklanką wody. Następnie powoli podgrzewamy odwar do zagotowania, gotujemy przez
około 2 minuty i odstawiamy na kolejne 20 minut. Po przecedzeniu odwar pijemy
po 1 łyżce 2-3 razy dziennie. Odwar ten można używać do przemywania narządów
rodnych - należy jednak wówczas dwukrotnie rozcieńczyć go wodą.
NALEWKA. Do jej przygotowania potrzebujemy
około 100 g ziela. Umieszczamy je w naczyniu, zalewamy 0,5 1itrem spirytusu 70-procentowego
i zostawiamy na tydzień. Nalewkę pijemy wkraplając od 10 do 20 kropli na
kieliszek wody. Stosujemy przed jedzeniem 2-3 razy dziennie.
Jaskółcze ziele wchodzi w skład
mieszanki przygotowywanej przez przemysł o nazwie: CHOLAGOGA II, nalewka z
jaskółczego ziela w skład tabletek przeciwkaszlowych NEO-AZARINA, proszku GASTROCHOL
i syropu sosnowego złożonego.
Zbiór i konserwacja
Sok tej rośliny ma właściwości
trujące, dlatego należy zbierać ją ostrożnie - w rękawiczkach.
Ziele zbieramy zanim zakwitnie i
na początku kwitnienia (od marca do maja). Suszymy je w temperaturze nie przekraczającej
40°C.
Korzenie wykopujemy wczesną
wiosną lub późną jesienią. Następnie oczyszczamy je i suszymy w suszarniach lub
w miejscach przewiewnych i ocienionych.
Substancje lecznicze
Glistnik jaskółcze ziele zawiera alkaloidy
(najważniejszym z nich jest chelidonina), aminy biogenne, flawonoidy, sole
mineralne i kwasy organiczne.
W korzeniach glistnika jest więcej
alkaloidów niż w zielu. Ponadto są one bogate w saponiny i flawonoidy.