Na chłodno o gorączce pisze dr n. med. Andrzej Prystupa
Gorączka jest objawem alarmującym. Zachowanie stałej temperatury ciała jest jednym z warunków niezbędnych do utrzymania prawidłowych procesów metabolicznych, czynności tkanek i pobudliwości komórek organizmu. Gorączka to reakcja organizmu na pirogeny, czyli związki chemiczne wpływające na ośrodek regulacji temperatury w mózgu. Pirogeny powstają w wyniku reakcji odpornościowych, zawarte są w bakteriach, mogą być produktem wzrastania wirusów, a czasami ich źródłem jest proces nowotworowy.
Prawidłowa temperatura ciała mierzona pod pachą wynosi 36,6 °C. Mierzy się ją również w odbytnicy lub jamie ustnej. Podlega ona nieznacznym wahaniom pod wpływem czynników fizjologicznych: stresu, wysiłku fizycznego i rytmu dobowego, z najniższą temperaturą ciała rano, a najwyższą w godzinach popołudniowych - różnica ta może wynosić nawet 1 °C.
Gorączką, czyli hipertermią, nazywamy temperaturę wyższą niż 37 °C.
Gorączce mogą towarzyszyć dreszcze, pocenie, bóle głowy, brak apetytu, wysypka, niepokój i osłabienie. Jeśli jest wysoka, może powodować zaburzenia świadomości, np. dezorientację, senność i drażliwość. Szybki wzrost temperatury objawia się ponadto drgawkami, szczególnie często u dzieci poniżej piątego roku życia. Gorączka powyżej 41 °C grozi uszkodzeniem mózgu.
Przyczyną stanów gorączkowych mogą być:
Najczęściej gorączka jest wywołana infekcją dróg oddechowych, towarzyszy temu ból gardła i obrzmienie migdałków.
W leczeniu stanów gorączkowych wywołanych np. zapaleniem gardła stosujemy leki przeciwgorączkowe, np. aspiryna 4 razy dziennie i paracetamol 4 razy dziennie. Poza tym chory powinien pozostawać w łóżku przykryty kołdrą, pić duże ilości płynów i stosować preparaty witaminy C.
Ostre zapalenie migdałków, zwłaszcza ropne, może skłaniać do zastosowania antybiotyku.
Najczęściej stan gorączkowy mija w ciągu kilku dni.
Konsultacja lekarska jest konieczna, jeśli stan gorączkowy się przedłuża lub temperatura przekracza 40 °C, a także w przypadku utraty przytomności, drgawek, sztywności karku, trudności w oddychaniu, silnych bólów. Skontaktować się lekarzem należy również, jeśli gorączka wystąpi u niemowlęcia.
Lekarz identyfikuje przyczynę gorączki na podstawie wywiadu, dokładnego badania lekarskiego oraz podstawowych badań dodatkowych: badań laboratoryjnych i obrazowych (zdjęcie RTG klatki piersiowej, ultrasonografia jamy brzusznej).
Zwróci uwagę na objawy stanów zapalnych, infekcji i możliwe okoliczności zarażenia, możliwość istnienia przewlekłego stanu zapalnego, przebyte choroby, bóle i ich umiejscowienie, ostatnio spożywane posiłki, zabiegi operacyjne, kontakt ze zwierzętami, ostatnie wyjazdy zagraniczne, niedawne szczepienia.
Dr n. med. Andrzej Prystupa
Specjalista chorób wewnętrznych
Lublin