Nadciśnienie tętnicze krwi jest bardzo powszechną chorobą przewlekłą występującą wśród współczesnej ludności.

Czym jest nadciśnienie?

Mianem nadciśnienia tętniczego krwi, nazywamy stan, w którym co najmniej dwa niezależne od siebie pomiary ciśnienia krwi u pacjenta wykazują wartość równą lub wyższą niż 160/90 milimetra słupa rtęci (mm Hg), gdzie 160 (tak zwane ciśnienie górne, skurczowe) jest to ciśnienie krwi w dużych naczyniach krwionośnych w fazie skurczu serca, 90 (tzw. ciśnienie dolne, rozkurczowe) - ciśnienie w tychże naczyniach w fazie rozkurczu serca.

Obecnie znamy trójstopniową klasyfikacja nadciśnienia tętniczego:

stopień 1 - nadciśnienie łagodne
wartości: 140-159/90-99 mm Hg

stopień 2 - nadciśnienie umiarkowane
wartości: 160-179/100-109 mm Hg

stopień 3 - nadciśnienie ciężkie
wartości: -180/-110 mm Hg

Długotrwale utrzymujące się wysokie ciśnienie krwi jest niebezpieczne, bowiem siła przepływającej krwi przez naczynia krwionośne uszkadza ich ścianki, przez co może doprowadzić do przerwania ich ciągłości, co w konsekwencji spowoduje wydostanie się krwi do innych tkanek (jest to szczególnie niebezpieczne, jeśli do przerwania tętniczki dojdzie w mózgu).

Lekarze wciąż alarmują, bowiem choroba ta dotyczy olbrzymiej liczby ludzi.

Amerykańscy naukowcy dowiedli, że podwyższone ciśnienie krwi częściej dotyka ludzi uboższych, niż bogatych, bez względu na rasę czy pochodzenie. Możemy, zatem stwierdzić, że w częstotliwości występowania choroby zasadniczą rolę odgrywa czynnik materialny, czyli poziom życia.

Ciekawostką jest jednak to, że osoby żyjące w warunkach bardzo zbliżonych do naturalnych nadzwyczaj rzadko cierpią na nadciśnienie.

Czynniki ryzyka

Do obecnej chwili lekarze rozróżnili dwa rodzaje nadciśnienia tętniczego krwi:
- pierwotne, występujące w przypadkach, gdy nie istnieje żadna określona przyczyna zachorowania (95% przypadków)
- wtórne (pozostałe 5% przypadków), występujące, gdy potrafimy określić dokładną  przyczynę wystąpienia schorzenia. Najczęściej jest to cukrzyca, choroby nerek, bądź tez zaburzenia pracy nadnerczy.

Naukowcy zidentyfikowali wiele czynników wywołujących nadciśnienie, które możemy podzielić na dwie zasadnicze grupy.

Pierwszą z nich stanowią zależności, na które nie mamy wpływu, takie jak cukrzyca typu 2, wiek (wraz z wiekiem wzrasta ryzyko zachorowania, co najczęściej spowodowane jest zmianą trybu życia na mniej aktywny), czy predyspozycje genetyczne (nadciśnienie tętnicze jest chorobą rodzinną, którą wraz z materiałem genetycznym możemy otrzymać od rodziców).

Do drugiej grupy zaliczają się czynniki, na które mamy wpływ poprzez prowadzony styl życia. Są to: nadwaga, palenie tytoniu, brak aktywności fizycznej, picie alkoholu, nadmierne spożywanie soli, długotrwały stres.

Objawy

Największym problemem występującym przy nadciśnieniu jest fakt, iż zwykle przebiega ono bezobjawowo, dlatego też większość chorych nie wie, że cierpi na takie schorzenie i nie podejmuje leczenia, dlatego też, każdy dorosły człowiek przynajmniej raz w roku powinien kontrolować swoje ciśnienie.

Do nielicznych objawów choroby zaliczyć możemy ból głowy, krwawienia z nosa, czerwienienie twarzy, kołatanie serca, występowanie zadyszki po niewielkim wysiłku fizycznym, zawroty głowy.

Leczenie

Obecnie znamy dwa rodzaje leczenia nadciśnienia tętniczego: niefarmakologiczne i farmakologiczne.

Leczenie niefarmakolgiczne, jak sama nazwa wskazuje odbywa się bez udziału lekarstw. Metoda ta, polega na zmianie stylu życia. W momencie rozpoczęcia kuracji należy zdecydowanie ograniczyć ilość spożywanej soli, alkoholu i tłuszczów zwierzęcych, jeść produkty bogate w potas i magnez, oraz zacząć regularnie uprawiać umiarkowany wysiłek fizyczny. Ważne jest też kontrolowanie wagi ciała, unikanie stresów, relaks i aktywny wypoczynek.

Druga metoda leczenia nadciśnienia tętniczego krwi, farmakologiczna, polega na obniżeniu ciśnienia krwi poprzez dostarczanie do organizmu odpowiednich lekarstw.

Autor: Monika Cyrta, specjalista ds. zdrowia publicznego

Bibliografia:
1. Julian Tudor Hart, Tom Fahey, Wszystko o nadciśnieniu, wyd. Mada, Warszawa 2004
2. D.G. Beevers, Poradnik medyczny - nadciśnienie tętnicze, wyd. Wiedza i Życie, Warszawa 2000