Wiadomości ogólne

Jarząb, czyli popularną jarzębinę, łatwo spotkać w parkach, przy drogach czy w lasach - sadzi się ją jako roślinę ozdobną. Krzew ten osiąga niekiedy nawet kilkanaście metrów wysokości. Charakterystyczne są czerwone owoce i zebrane w baldachy, drobne kremowe kwiaty. Jarząb kwitnie w maju lub czerwcu. Owoce dojrzewają od lipca do listopada.

Działanie lecznicze

SUROWCE LECZNICZE: owoce i kwiaty.

WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE: moczopędne, przeciwzapalne, przeciwszkorbutowe.

Właściwości jarzębiny można wykorzystywać:

W tym ostatnim względzie, należy podkreślić, że choć jarzębina jest bogatym źródłem witaminy C, to nie wolno jednak spożywać jej owoców bez uprzedniego odpowiedniego przygotowania (patrz: Przepisy stosowania)

Stosunkowo mało wiadomo na temat leczniczego działania kwiatów jarzębiny. Stwierdzono przede wszystkim działanie moczopędne i rozwalniające. Medycyna ludowa polecała kwiaty w zaparciach u dzieci.

Przepisy stosowania

Uwaga! Nie należy spożywać surowych owoców jarzębiny, gdyż grozi to objawiającym się wymiotami lub biegunką zatruciem. Wynika to z obecności w jarzębinie kwasu parasorbowego. Kwas ten na szczęście łatwo rozkłada się podczas gotowania i suszenia - i to właśnie należy zawsze zrobić przed przygotowaniem. Pamiętajmy też, że jeśli chcemy zrobić wyciąg alkoholowy z udziałem jarzębiny, należy uprzednio sparzyć owoce wrzątkiem.

NAPAR Z OWOCÓW. Przygotowujemy go w następujący sposób: łyżkę suszonych owoców rozdrabniamy i wrzucamy do naczynia. Dolewamy 1 szklanką wrzątku i odstawiamy pod przykryciem na ok. 15-20 minut. Po przecedzeniu pijemy w 2-3 porcjach.

ODWAR Z OWOCÓW. Przygotowujemy go według następującego przepisu: łyżkę owoców umieszczamy w garnku, zalewamy wodą i ogrzewamy do momentu zagotowania. Gotujemy przez ok. 5 minut i przecedzamy. Pijemy w 2-3 porcjach.

INNE. Owoce jarzębiny, po uprzednim sparzeniu (lub przemrożeniu w lodówce przez kilka dni), możemy używać do wyrobu soków, dżemów czy konfitur.

Owoce jarzębiny wchodzą w skład mieszanek przygotowywanych przez przemysł zielarski jak SKLEROSAN czy REKTOSAN.

Zbiór i konserwacja

Zbieramy jedynie dojrzałe (czerwone, niedojrzałe poznajemy po żółtej barwie) owoce. Obrywamy szypułki. Do suszenia rozkładamy w ocienionych i przewiewnych pomieszczeniach cienką warstwą. Suszyć też możemy w suszarniach w temperaturze nie przekraczającej 60°C.

Zbioru kwiatów dokonujemy w początkowym okresie kwitnienia. Zrywamy całe kwiatostany. Kwiaty suszymy w miejscach przewiewnych i ocienionych. Dopie­ro po wysuszeniu odrywamy szypułki.