Wiadomości ogólne

Perz właściwy (zwany też białym) jest pospolitym chwastem, rosnącym w Polsce głównie na polach, przy brzegach lasów, na polanach, łąkach i nieużytkach.. Wybiera najczęściej gleby lekkie. Jest to roślina wieloletnia. Charakterystyczne są długie, płożące się kłącza perzu, które osiągają nawet kilkanaście metrów długości. Roślina ta kwitnie od czerwca do września.

Działanie lecznicze

SUROWCE LECZNICZE: kłącza perzu.

WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE: moczopędne, poprawiające przemianę materii, opóźniające procesy starzenia.

Perz działa przede wszystkim moczopędnie. Związki czynne zawarte w kłączach perzu pobudzając wydzielanie moczu, ułatwiają wydalanie z organizmu toksycznych produktów przemiany materii (zwłaszcza mocznika).

Ponadto zawarty w perzu inozyt działa korzystnie na wątrobę, przeciwdziała jej stłuszczeniu. Powoduje również obniżenie poziomu cholesterolu i tłuszczów we krwi - dlatego mówić możemy o przeciwmiażdżycowym działaniu tego ziela. Z kolei dzięki łatwo przyswajalnej krzemionce perz przeciwdziała również procesom starzenia się, w tym zapobiega również nadmiernej łamliwości i przepuszczalności naczyń.

Warto wiedzieć, iż kłącza perzu dzięki ich właściwościom można stosować w kamicy moczowej, w przypadkach upośledzonej czynności wydzielniczej nerek z towarzyszącymi obrzękami. Perz dobrze też stosować w chorobach wątroby z upośledzoną zdolnością wytwarzania żółci i ze skłonnością do tworzenia kamieni w drogach żółciowych. Ponadto kłącza perzu przynoszą poprawę przy miażdżycy i w chorobach kości i stawów, w gośćcu oraz w przypadku trądziku młodzieńczego. Znoszą niekorzystny wpływ długotrwałej antybiotykoterapii na przewód pokarmowy. Perz jest uważany za ziele przeciwcukrzycowe.

Przepisy stosowania

NAPAR Z KŁĄCZY. Przygotowujemy go w następujący sposób: szklanką wrzątku zalewamy łyżkę kłączy perzu - uprzednio wysuszonych i rozdrobnionych. Całość odstawiamy na ok. 15 minut, a następnie przecedzamy. Pijemy w 2-3 porcjach w ciągu dnia.

ODWAR Z KŁĄCZY. Przepis: łyżkę kłączy zalewamy szklanką wody i gotujemy przez ok. 5 minut. Po przecedzeniu piejmy w 2-3 porcjach w ciągu dnia po jedzeniu.

PIWO O WŁAŚCIWOŚCIACH LECZNICZYCH. Robimy je w następujący sposób: wysuszony perz kroimy na drobne części i gotujemy z drożdżami i chmielem w taki sposób jak piwo domowe. Pijemy po 2-4 razy dziennie po szklance płynu.

MIESZANKI. Perz można łączyć w mieszankach moczopędnych ze skrzypem polnym, szałwią, czarną porzeczką, brzozą, pokrzywą, tatarakiem.

Kłącze perzu wchodzi w skład mieszanek ziołowych przygotowywanych przez przemysł zielarski o nazwach NORMOSAN, DEGROSAN, NOR­MOGRAN. Wyciąg z perzu wchodzi w skład pasty FITOLIZYNA.

Substancje lecznicze

W kłączach perzu obecny jest inozyt (związek z grupy witamin B), witamina C, łatwo przyswajalne węglowodany, mannit i trytycyna, związki białkowe, kwasy organiczne, olejek eteryczny oraz sole mineralne (w tym dużo rozpuszczalnej i łatwo przyswajalnej krzemionki).

Zbiór i konserwacja

Zbiór kłączy perzu przeprowadzamy albo wczesną wiosną albo jesienią. Należy pamiętać, iż wymaga ona szczególnie starannego opłukania w kilku wodach. Po płukaniu rozkładamy go do wyschniecia cienką warstwą. Perz suszyć możemy nie tylko w suszarniach, lecz również w innych miejscach, także nasłonecznionych i przewiewnych. Przecho­wujemy go w suchych pomieszczeniach, w płóciennych woreczkach.