19.03.2024 Dziś imieniny Aleksandryny, Józefa, Nicety

Leksykon

POKRZYWA ZWYCZAJNA (Urtica dioica)



pokrzywa zwyczajna-2.jpg

Wiadomości ogólne

Pokrzywa zwyczajna występuje w całej Europie i strefie klimatu umiarkowanego w Azji. Ta popularna bylina o czterokanciastej łodydze rośnie w lasach liściastych, olszynach, zaroślach nad brzegami zbiorników wodnych. Pokrzywa kwitnie od czerwca do października. Pokrzywa uprawia się dla celów leczniczych. Występuje także pod nazwami: pokrzywa wielka, pokrzywa parząca, pokrzywa dwupienna.

Działanie lecznicze

SUROWCE LECZNICZE: liście i korzenie pokrzyw.

WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE: liście - moczopędne, poprawiające przemianę materii, hamujące krwawienia; korzenie - moczopędne, do pielęgnacji skóry, przeciwko przerostowi prostaty.

Pokrzywa poprawia trawienie i przyswajanie pokarmów. Pobudza czynność wydzielniczą żołądka, trzustki i wątroby. Zwiększa wydalanie moczu, a z nim szkodliwych produktów przemiany materii - przede wszystkim mocznika. Dlatego może być wykorzystana w leczeniu przewlekłych zakażeń i kamicy moczowej. Warto pamiętać, że korzenie pokrzywy mają silniejsze działanie moczopędne niż liście. Ponadto pokrzywa znosi stany zapalne w przewodzie pokarmowym, a także hamuje małe krwawienia. Może być dobrym lekiem w zaburzeniach czynności przewodu pokarmowego, a nawet biegunkach.

Zawarte w pokrzywie związki czynne obniżają poziom cukru we krwi. Z tego powodu mogą być używane jako leki uzupełniające działanie leków przeciwcukrzycowych, szczególnie u dorosłych chorych na cukrzycę. Przy długim stosowaniu pozwala niekiedy na zmniejszenie dawek leków przeciwcukrzycowych, ale wszelkie decyzje muszą być uzgodnione uprzednio z lekarzem.

Związki czynne pokrzywy zapobiegają nadmierne­mu poceniu się. Pokrzywa może być cennym źródłem związków żelaza w stanach jego niedoboru. Dlatego jest zalecana u krwiodawców, po wyniszczających chorobach, krwotokach oraz dla obficie miesiączkujących kobiet. Pokrzywa działa też korzystne na skórę i włosy zmniejszając łupież i łojotok. Ponadto wyciągi z liści i korzeni wzmacniają odporność organizmu przeciwko infekcjom wirusowym.

Warto pamiętać, że wyciągi z korzeni zapobiegają przerostowi prostaty.

Przepisy stosowania

SOK Z LIŚCI. Uzyskujemy go przez rozdrobnienie świeżych liści pokrzywy w sokowirówce. Pijemy po 1-3 łyżki dziennie. Sok możemy przygotowy­wać na kilka dni i przechowywać w lodówce. W przypadkach grypy, przeziębień, dla wzmocnienia organizmu spożywamy mieszankę soku z pokrzywy z miodem (proporcje: sok 10 części do 100 części miodu).

NAPAR Z LIŚCI. Stosujemy w stanach zapalnych dróg moczowych i przewodu pokarmowego, w krwawieniach z przewodu pokarmowego, w kamicy moczowej i skazie moczanowej, w łagod­nych biegunkach, cukrzycy, niedokrwistości z niedoboru żelaza. Przepis: szklanką wrzątku zalewamy 1 łyżkę suszonych liści. Całość odstawiamy na około 15 minut. Po przecedzeniu pijemy w 2-3 porcjach w ciągu dnia.

OWAR Z LIŚCI. Przygotowujemy go w następujący sposób: 1 łyżkę suszonych liści zalewamy 1 szklanką wody i gotujemy go przez ok. 5 minut. Następnie odwar przecedzamy. Odwar taki stosujemy do picia i płukania włosów, irygacji w zapaleniach i upławach.

NAPAR Z KORZENI. Używamy do wcierania we włosy i do pielęgnacji skóry oraz w profilaktyce i leczeniu przerostu prostaty. Przepis: 1 łyżkę suszonych korzeni zalewamy szklanką wrzątku i odstawiamy na 15-20 minut. Po przecedzeniu pijemy w 2-3 porcjach.

SAŁATKI. Młode liście pokrzyw są znakomitym surowcem na wiosenne sałatki, a także mogą być dodawane do zup.

MIESZANKI. Pokrzywę można łączyć z innymi ziołami, a przede wszystkim z rumian­kiem, nagietkiem i kasztanowcem, szczególnie kiedy stosujemy je zewnę­trznie.

Liście pokrzywy wchodzą w skład mieszanek przygotowywanych przez przemysł zielarski o nazwach REUMOGRAN, DIABETOSAN, REU­MOSAN, YAGOSAN.

Uwaga! Warto pamiętać, że przewlekłe stosowanie pokrzywy wymaga spożywania dodatkowo witaminy B1.

Zbiór i konserwacja

Pokrzywę należy zrywać w dni pogodne, w rękawiczkach lub ścinać nożem. Liście pokrzywy zbieramy od maja do września. Najbardziej cenna jest tuż przed kwitnieniem. Zebraną pokrzywę odstawiamy na kilka godzin, aby zwiędła, gdyż traci wtedy swoje parzące właściwości. Suszymy rozkładając cienką warstwą na suchej powierzchni. Pokrzywę przechowujemy w płóciennych woreczkach w suchych pomieszczeniach.

Korzenie wykopujemy wczesną wiosną lub późną jesienią. Należy je wypłukać i wysuszyć. Korzenie przechowujemy podobnie jak liście w płóciennych woreczkach w suchych pomieszczeniach.

Substancje lecznicze

Witaminy C, K, B2, kwasy organiczne, sole mineralne i krze­mionkę, kwas pantote­nowy, flawonoidy, garbnik, karotenoidy, aminy - wszystko to możemy znaleźć w pokrzywie. Z kolei parzące włoski pokrzywy zawierają kwas mrówkowy.

Liście pokrzywy zawierają witaminy C, K, B2, kwasy organiczne, kwas pantotenowy, flawonoidy, garbnik, karotenoidy, aminy oraz sole mineral­ne (jak związki żelaza, potasu, wapnia oraz rozpuszczalną krzemionkę).

Warto wiedzieć, że korzenie mają więcej garbników niż liście. Zawierają także kwasy organiczne, lecytynę, fitosterole, substancje śluzowe oraz sole mineralne i krzemionkę.

 

Na ten temat:


Wiedza użytkowników:

badania (64)
choroby (416)
ćwiczenia (13)
diety (50)
intymnie (61)
leczenie (117)
lekarze (9)
leki (64)
operacje (10)
placówki (10)
porady (409)
prośby (1)
przepisy (58)
urazy (18)
wypadki (32)
zabiegi (36)




Realizacja stronki: openBIT