Wiadomości ogólne
Krzew ten jest w ostatnich latach coraz popularniejszą rośliną - często jest sadzony na żywopłot. Róża występuje w całym kraju, rośnie na miedzach, przy drogach, w zaroślach. Ma charakterystyczne haczykowato zakrzywione kolce oraz pojedyncze, pięciopłatkowe kwiaty. Kwitnie od maja do lipca.
Działanie lecznicze
SUROWCE LECZNICZE: W celach leczniczych zbiera się owoce, czasem płatki kwiatów.
WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE: wzmacniające, moczopędne, żółciopędne, poprawiające przemianę materii, rozkurczowe.
Owoce róży są bardzo cennym źródłem witaminy C. Róża ma kilkanaście razy więcej witaminy C niż owoce czarnej porzeczki, a ponad sto razy więcej niż jabłko. Witamina ta jest ważna w procesach odporności przeciwwirusowej i przeciwnowotworowej. Odgrywa ona też ważną rolę w procesach oddychania tkankowego, w syntezie kolagenu tkanki łącznej, co z kolei warunkuje wszystkie procesy naprawcze organizmu i przeciwdziała pękaniu naczyń włosowatych. Ma swój udział w krzepnięciu krwi. Zmniejsza też nasilenie reakcji alergicznych. Dodatkowo flawonoidy występujące w owocach róży chronią witaminę C przed rozkładem.
Witamina C zawarta w róży chroni przed zatruciami różnymi substancjami przemysłowymi oraz spożywanymi w roślinach nadmiernymi dawkami związków azotowych.
Róża poleca się w przeziębieniach, infekcjach układu oddechowego. Jest cenna w przypadkach nadmiernej łamliwości naczyń i skłonności do krwawień, także z przewodu pokarmowego. Ponieważ róża zwiększa wydzielanie żółci, może być lekiem w zaburzeniach trawienia i w chorobach wątroby.
Róża działa też moczopędnie, zwiększając w ten sposób eliminację z ustroju szkodliwych produktów przemiany materii.
Dzięki właściwościom rozkurczowym związków zawartych w owocach róży, następuje ustąpienie kolek, bólów brzucha, bólów pochodzących z dróg żółciowych i moczowych.
Warto wiedzieć, że po zaprzestaniu przyjmowania dużych dawek witaminy C zawartej w róży nie występują nasilone objawy jej niedoboru, ani też nie występuje zwiększenie wydzielania szczawianów, jak to się zdarza przy spożywaniu dużych dawek syntetycznej witaminy.
Róża jest cennym lekiem dla ludzi o wyniszczonym organizmie, dla osób po ciężkich chorobach, także dla chorych na chorobą wrzodową żołądka i nieżyty żołądka. Tak samo róża zalecana jest dla kobiet w ciąży i w czasie karmienia piersią, ludzi ciężko pracujących, narażonych na stresy, a także dla ludzi w podeszłym wieku. Róża może przynieść poprawę w chorobach przyzębia oraz chorobach skóry ze skłonnością do wybroczyn i wylewów krwi.
Róża dzika zawiera 800-1200 mg witaminy C w 100 g owoców. Róża girlandowa (Rosa cinnamomea) - 2000 mg w 100 g owoców. Róża pomarszczona (Rosa rugosa) - 6800 mg w 100 g owoców. Róża (Rosa laxa) występująca na Syberii i w Azji Środkowej - 2230-13 850 mg w 100 g owoców. Róża Beggera (Rosa Beggeriana) - 8750 mg w 100 g owoców.
Przepisy stosowania
ODWAR Z OWOCÓW. Przepis: łyżkę suszonych rozdrobnionych owoców należy zalać szklanką wody i gotować przez ok. 5 minut. Po przecedzeniu pijemy 2-3 razy dziennie po szklance odwaru. W przeziębieniach można do odwaru dodać soku malinowego.
NALEWKA. Przyrządzamy ją w następujący sposób: 500 g owoców róży i 250 g cukru zalewamy litrem wina lub wódki. Całość należy odstawić na 7 dni. Po przecedzeniu pijemy 1-3 razy dziennie po kieliszku. Nalewkę tę szczególnie poleca się ludziom w podeszłym wieku, z miażdżycą, otępieniem.
KONFITURY. Konfitury z owoców róży są nie tylko smaczne, ale i zdrowe. Z dobrym skutkiem mogą być podawane w przypadkach przeziębień.
HERBATA. Z liści róży można parzyć herbatę ziołową lub dodawać do mieszanek ziołowych.
Owoce róży wchodzą w skład mieszanek przygotowywanych przez przemysł zielarski o nazwach: CARDIOSAN, a wyciągi w skład płynu NEOCARDINA i CHOLESOL.
Zbiór i konserwacja
Owoce róży należy zbierać, gdy dojrzewają (w końcu sierpnia i we wrześniu). Suszymy je w suszarniach, w temperaturze do 60°C.
Substancje lecznice
Róża jest bardzo bogata w witaminę C. Ponadto owoce róży zawierają prowitaminę A, witaminy B1, B2, E, K i P, flawonoidy, karotenoidy, pektyny, garbniki, kwasy organiczne, olejek eteryczny, sole mineralne, w tym najwięcej żelaza.