Zarejestrowany przez

16 lat 29 tygodni

Ten nowotwór wywołuje wysoką śmiertelność wśród kobiet po 40 roku życia ? często jest wykrywany za późno. Dlatego każda kobieta w wieku rozrodczym powinna pamiętać o regularnych badaniach cytologicznych.

Rak szyjki macicy jest drugim miejscu co do częstości nowotworem złośliwym narządów płciowych u kobiet. Stanowi on 8,6% wszystkich nowotworów złośliwych oraz 6,4% przyczyn zgonu z powodu nowotworów w Polsce. Stany przedrakowe i rak przedinwazyjny rozwijają się między 30 a 40 rokiem życia. Mogą występować także u bardzo młodych kobiet. Rak inwazyjny pojawia się zwykle po 40 roku życia. Co trzecia osoba, u której rozpoznano raka szyjki macicy umiera, w przeciągu roku od rozpoznania.

Co sprzyja zachorowaniu

Na rozwój raka szyjki macicy wpływa wiele różnych czynników:

?    złe warunki socjalne i ekonomiczne,
?    niski poziom higieny osobistej i seksualnej,
?    wczesne rozpoznanie życia płciowego,
?    częsta zmiana partnerów seksualnych,
?    duża liczba porodów,
?    infekcja wirusem brodawczaka (HPV),
?    palenie papierosów,
?    długotrwała antykoncepcja hormonalna.

Rozwój choroby

Na wczesnych etapach rozwoju rak szyjki macicy nie daje żadnych objawów klinicznych. Nowotwór rozwija się na podłożu stanów przedrakowych, do których zalicza się: dysplazję szyjki macicy, leukoplakię (zaburzenia budowy i rozrostu komórek), nieleczone nadżerki, zmiany zapalne szyjki macicy, polipy szyjkowe. Wewnątrznabłonkowa dysplazja szyjki macicy może trwać wiele lat. Przeciętnie upływa od 3 do 10 lat, aby na jej podłożu powstał rak szyjki macicy. Dysplazje małego stopnia bardzo często wynikają z obecności zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego. Stąd też w około 80% ulegają samoistnej regresji w czasie kilku miesięcy. Przetrwałe zakażenie HPV wywołane typem 16 i 18 wirusa rokuje źle i może prowadzić do rozwoju dysplazji dużego stopnia i w konsekwencji raka szyjki macicy. Dysplazję można jedynie wykryć na podstawie nieprawidłowego wyniku wymazu cytologicznego. W miarę rozwoju nowotworu pojawiają się upławy, obfite krwawienia zwłaszcza kontaktowe. Dolegliwości bólowe w podbrzuszu i promieniujące do okolicy krzyżowej lub o charakterze rwy kulszowej świadczą o szerzeniu się nowotworu. Nowotwór nacieka najpierw przymacicze, ściany pochwy, odbytnicę i pęcherz moczowy. Następnie dochodzi do przerzutów drogą węzłów chłonnych. Późno pojawiają się przerzuty drogą krwi- do wątroby, płuc, kości, jelit, otrzewnej i jajników. W stanach o dużym zaawansowaniu dochodzi do obrzęku kończyn dolnych spowodowanych zamknięciem naczyń chłonnych oraz do wyniszczenia nowotworowego.

Profilaktyka i leczenie

W profilaktyce raka szyjki macicy najważniejszym badaniem jest cytologia, gdyż pozwala ona wychwycić jeszcze przedinwazyjne stadium raka. Im wcześniej choroba zostanie rozpoznana, tym jest większa szansa skutecznego jej wyleczenia. Zmiany o charakterze dysplazji usuwa się chirurgicznie lub laserowo. Operacja chirurgiczna jest najczęściej stosowaną metodą w leczeniu raka inwazyjnego. Zabieg zwany histerektomią polega na usunięciu macicy wraz z sąsiadującymi węzłami chłonnymi. We wczesnym stadium raka szyjki macicy radioterapia jest równie skuteczna jak operacja, jednak jej efekty uboczne są większe i wiążą się z utratą funkcji jajników. Stosuje się ją w przypadkach, gdy zabieg operacyjny nie wystarcza lub istnieje duże prawdopodobieństwo nawrotu choroby (np. stwierdzono przerzuty do węzłów chłonnych). W określonych sytuacjach chore są poddawane chemioterapii, czyli leczeniu cytostatykami.

Profilaktyka przede wszystkim regularne badania ginekologiczne i cytologiczne. Każda kobieta w wieku rozrodczym powinna mieć cytologię wykonywaną co rok, przez całe życie. Istnieje szczepionka przeciwko HPV typ 16 i 18, która zalecana jest dziewczętom, które jeszcze nie rozpoczęły życia seksualnego.