Terapia NLP | Ochoroba.pl
18.02.2025 Dziś imieniny Konstancji, Krystiana, Sylwany


Artykuły

Terapia NLP

samotność jezioro jesień mężczyzna

Metoda ta chce dziś pełnić funkcję, którą dawniej miał spełniać przyjaciel czy rodzina. Chce pomóc zmieniać nasze życie, a zwłaszcza radzić sobie z tym, co jest dla nas przeszkodą. Potrafi dużo łatwiej wskazać elementy, których zmiana przyniesie najlepsze efekty.

Z NLP korzystają ostatnimi czasy wszyscy. Nie tylko osoby zmagające się z problemami natury psychologicznej, także każdy, kto myśli o samorozwoju. Tak więc nie powinno nas dziwić, że ludzie sukcesu, menadżerowie, kierownicy, pracownicy wielkich korporacji czy urzędów przeżywający okres wypalenia, chcący zmienić coś w swoim życiu lub nauczyć się czegoś nowego, (na przykład przemawiania do wielkiego audytoriom), lecz również nieśmiali nastolatkowie przeżywający trudny okres i ich rodzice oraz kobiety i mężczyźni nieszczęśliwie zakochani pojawiają się każdego dnia w gabinetach trenerów NLP, by szukać pomocy w rozwiązaniu swych bieżących problemów. NLP pełnić chce dziś funkcję, którą dawniej miał spełniać przyjaciel czy rodzina: chce pomóc zmieniać nasze życie, a zwłaszcza radzić sobie z tym, co jest dla nas przeszkodą. Zamierzenia są bardzo ambitne: chodzi o poradzenie sobie z fobiami, stresem, bezsennością, jąkaniem się, a nawet alergią. Chodzi też o nauczenie się wielu nowych umiejętności o rozszerzeniu swoich umiejętności.

Czy nie brzmi to zbyt dobrze? Zdania są podzielone. Niemniej popularność NLP może sugerować, że ?coś w tym jest". Wiele osób twierdzi, że ta metoda im pomogła. Poza tym była krótka. Czym jednak jest w istocie NLP?

Życie można zmienić

Programowanie Neurolingwistyczne (NLP) powstało w latach 70-tych XX wieku. Za twórców tej szkoły zmiany osobistej uważa się Richarda Bandlera i Johna Grindera. U podstaw ich myślenia, z którego powstało NLP, tkwi założenie, że każde zachowanie posiada pewną, określoną strukturę. Struktura ta obejmuje zarówno zewnętrzne, możliwe do zaobserwowania zachowanie, jak i wszystkie subiektywne doświadczenia danej osoby: wyobrażenia, przekonania, itp. Jeśli uda nam się ją poznać (modelować), możemy rozłożyć ją na kolejne kroki i nauczyć jej inną osobę (oczywiście z pewnymi ograniczeniami). Co więcej - można na tę strukturę wpływać i modyfikować na dowolnym z etapów, umożliwiając osiągnięcie innych wyników. Można również zmienić treść, której dotyczy obserwowane zachowanie, przenosząc strukturę z jednej umiejętności na inną.

W oparciu o to założenie, Bandler i Grinder, a później również ich uczniowie, zaczęli modelować osoby, które wykazały się największą skutecznością w swojej pracy. Wybrano do tego wybitnych terapeutów, Fritza Perlsa (twórca terapii Gestalt), doktora Miltona Ericksona (hipnoterapeuta, na podstawie jego pracy powstała psychoterapia Ericksonowska) oraz Virginię Satir (twórczyni terapii rodzinnej). Od tego czasu modelowano (czyli poznawano strukturę) oraz wykorzystywano zmodelowane umiejętności do poprawiania wyników innych osób w praktycznie każdej dziedzinie życia. Było to możliwe dzięki skupieniu na poznaniu praktycznej struktury określonych umiejętności, zamiast na budowie teoretycznego modelu wiedzy.

Jak robią to terapeuci

Proces modelowania wykorzystywany jest przez praktyków NLP zarówno w pracy z klientem w czasie coachingu, jak również pracy z pacjentem podczas terapii (w tym wypadku wykorzystuje się NLPt, psychoterapię opartą o NLP). Praktyk NLP wykorzystuje modelowanie do poznania struktury, przy użyciu której klient ?tworzy" swój problem. Jego celem jest pomóc w zmianie tej struktury. Dlatego dobry coach lub terapeuta powinien potrafić słuchać i zadawać odpowiednie pytania, a także obserwować klienta i dostrzegać niewerbalne sygnały wskazujące na procesy zachodzące w jego głowie (np. przyśpieszony oddech lub zmiana akcentowania w wypowiedzi). Nie bez przyczyny Richard Bandler stwierdził: ?NLP to 98 proc. obserwacji i 2 proc. działania".

W NLP chodzi więc o to, by nauczyć się sposobu, w jaki klient tworzy swój problem. Dzięki temu, jak twierdzą zwolennicy NLP, praktyk używający NLP potrafi dużo łatwiej wskazać na obszar, którego zmiana przyniesie najlepszy efekt, a także przedstawić dokładny sposób przeprowadzenia tej zmiany.

Jak było powiedziane, praktycy NLP nie zajmują się jednak jedynie analizą. Metoda ta zawiera również cały zestaw narzędzi zmiany, które stosuje się w kontakcie z klientem. Narzędzia te mają usprawniać cały proces zmiany. Są one oparte na popularnych sposobach odbierania i interpretowania świata przez ludzi.

Przykładem takiego narzędzia jest tzw. Metamodel. Pozwala on dostrzegać różne uproszczenia i uogólnienia, które wszyscy stosujemy w naszym rozumowaniu i postrzeganiu świata. Uproszczenia te są zwykle bardzo przydatne, dzięki nim wiemy na przykład, że jeśli raz się oparzyliśmy dotykając ognia, to prawdopodobnie zdarzy się tak zawsze. Niekiedy potrafią one jednak prowadzić do szkodliwych i ograniczających przekonań wobec siebie i innych, np. ?Nic mi się nie udaje," czy ?Każdy bogaty to złodziej". Metamodel umożliwia łatwiejsze dostrzeżenie takich szkodliwych uogólnień i znacząco ułatwia ich zmianę. Znając strukturę powstawania takich uproszczeń, dużo łatwo doprowadzić rozmówcę do zdrowszych przekonań odnośnie rzeczywistości i bardziej realnego spoglądania na świat. Na przykład ?Nic mi się nie udaje" zostaje doprecyzowane do ?spóźniłem się dwie godziny z projektem w pracy". Z kolei dużo łatwiej zaplanować, jak w przyszłości zaradzić opóźnieniu w oddaniu projektu, niż znaleźć praktyczne rozwiązanie problemu ?Nic mi się nie udaje".

Narzędzia powinny być jednak zindywidualizowane do sytuacji klienta. Inaczej stają się nic nie wnoszącymi schematami, całkowicie obcymi osobie, której chcemy pomóc.

 

Ważne zasady stosowane w NLP

Warto przytoczyć kilka przydatnych perspektywy, z których korzystają praktycy NLP przy pracy z klientami oraz sposób w jaki dzięki tym perspektywom radzą sobie z ich problemami. Otóż zakładają oni m.in., że:

 

  • Za każdym zachowaniem danej osoby stoi pozytywna intencja. Nie znaczy to, że każde zachowanie jest dobre albo skuteczne - ale każde z nich ma na celu coś dobrego. Ludzie dokonują najlepszych możliwych wyborów spośród możliwości, jakie postrzegają. Gdy dostrzeże się ową intencję, można pokazać osobie lepsze sposoby na jej spełnienie oraz większy zakres możliwości jej działania.
  • Każdy posiada własną mapę, choć nie opisuje ona terytorium.Każda osoba ma swoje własne spojrzenie na rzeczywistość. Mapa nie tyle jest prawdziwa, co jest po prostu jednym z wielu innych spojrzeń (map) na rzeczywistość. Mapy nie są więc obiektywnie lepsze, ani gorsze od innych, choć oczywiście mogą być bardziej lub mniej szczegółowe lub obejmować mniejszy lub większy obszar. Ostatecznie, jednak, mapę ocenia się przede wszystkim po tym, czy pozwala dojść do celu, do którego właściciel mapy chce dojść. Dlatego jednym z zadań praktyków NLP jest wzbogacanie map klientów w taki sposób, by lepiej prowadziły ich do wybranych przez nich celów.
  • Każde zachowanie jest komunikacją, a sensem komunikatu jest uzyskana reakcja. Zakłada się, że faktycznym znaczeniem każdego przekazu jest reakcja, którą wywołuje przekaz, a nie pragnienia i oczekiwania komunikatora. Dlatego jeśli przekaz nie jest, z punktu widzenia komunikatora, odbierany odpowiednio, w taki sposób, w jaki on by sobie życzył, należy zmienić przekaz na skuteczniejszy. Jeśli przekaz nie został przyjęty tak, jak oczekiwał tego komunikator, nie jest to winą odbiorcy, a jedynie niedostosowania przekazu do zakładanego celu.
  • Gdy to, co robisz, nie działa, zrób coś innego. Upór i wytrwałe dążenie do celu jest ważne, jednocześnie, jeśli coś nie zadziałało kilka razy, to identyczne podejście do problemu po raz kolejny również prawdopodobnie nie przyniesie rezultatu. Potrzebna jest pewna zmiana zachowania.
  • Nie ma porażek, są tylko informacje zwrotne.Nie oznacza to, że nie można działać nieskutecznie. Można, jednocześnie ta nieskuteczność stanowi po prostu informacje na przyszłość o tym, czego nie należy robić. Zamiast rozwlekać się nad przeszłością można się skupić na znajdowaniu skutecznych rozwiązań.
  • Ludzie dysponują wszystkimi zasobami, których potrzebują, aby wprowadzić w swoim życiu zmiany. Nie ma ludzi 'chorych' ani 'zepsutych' (pomijając nieliczne przypadki fizycznego uszkodzenia układu nerwowego). Są ludzie, którzy nie mieli okazji nauczyć się określonej umiejętności, albo nauczyli się czegoś nowego, ale jeszcze nie nauczyli się jak to kontrolować.

Słabe strony NLP

Tym, co może zniechęcić niektóre osoby do NLP, jest niewielka ilość badań naukowych na temat tej metody. W ostatnich latach pojawia się coraz więcej organizacji prowadzących badania na ten temat, a NLPt jest uznawane przez wszystkie europejskie stowarzyszenia psychoterapeutyczne. Przez wiele lat skuteczność tych metod testowana była jednak przede wszystkim w praktyce, bez wsparcia ze strony środowisk naukowych. Jednocześnie, sama struktura modelu NLP, poświęcającego tak dużo uwagi indywidualności przeżyć każdej osoby, sprawia że trudno stworzyć zestandaryzowany sposób badania tej metody. O tym, czy metoda ta nadaje się właśnie dla nas, musimy więc zdecydować sami, kierując się własnym doświadczeniem i potrzebami.

 

Artur Król

coach NLP i rozwoju osobistego,

firmy ChangeMakers,

www.krolartur.com



Na ten temat:


Wiedza użytkowników:

badania (64)
choroby (416)
ćwiczenia (13)
diety (50)
intymnie (61)
leczenie (117)
lekarze (9)
leki (64)
operacje (10)
placówki (10)
porady (409)
prośby (1)
przepisy (58)
urazy (18)
wypadki (32)
zabiegi (36)




Realizacja stronki: openBIT